အရှေ့ကနံပါတ်ဟာ input ပြုလုပ်လိုက်တဲ့ fiber ကိုသတ်မှတ်ပေးပြီး N ဟာ output ထွက်ရှိလာတဲ့ fiber အရေအတွက်ကို သတ်မှတ်ပေးပါတယ်။ (ဥပမာ - 1x2, 1x8, စသည်ဖြင့်)

Optical power မှ အပူစွမ်းအင်သို့ ပြောင်းလဲခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ optical fiber များတွင် optical လျော့နည်းမှုဖြစ်လာသည့်အပိုင်း။ Hydroxyl ion များကဲ့သို့သော fiber တွင်ရှိ impurity များကြောင့်ဖြစ် ပေါ်တတ်သည်။ 
 

Alternating Current ရဲ့ အတိုကောက်စာသားဖြစ်ပါသည်။ ပုံမှန် (သို့) ထပ်တလဲလဲပြန်လည်ကာ ပြောင်း ပြန် ပြန်စီးတတ်သောလျှပ်စီးလမ်းကြောင်းပတ်လမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ 

Cone တစ်ခုတွင်ရှိသော half-angle တစ်ခုအတွင်း အလင်းဟာ Fiber Core ကြောင့် လုံးဝဥသုံအတွင်းပိုင်း သို့ အလင်းပြန်ခြင်းဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာက Sin-1 (NA) နဲ့ ထပ်တူညီပါတယ်။ 

၎င်းရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်များအတွက် စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်ကိုလိုအပ်သည့် Device တစ်ခုဖြစ်ပြီး present နဲ့ past input signal များအတွက် output ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်သည် function ပါရှိသော Device ဖြစ်သည်။ ဥပမာများမှာ - controlled power supplies, transistors, LEDs, amplifiers, နှင့် transmitter များဖြစ်ပါ သည်။ 

ASDL ဆိုသည်မှာ “asymmetric digital subscriber line“ ကို ကိုယ်စားပြုပါသည်။ ထိုအရာသည် DSL အင်တာနက် အတွက် စံထားအသုံးပြုသော လိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး upload နှင့် download လိုင်းများသည် မတူညီသောအရွယ်အစား သို့မဟုတ် bandwidth များရှိကြသည်ကိုဆိုလိုပါသည်။ အများအားဖြင့် download speed သည် လူအများစုအဖို့ ပိုမိုအရေးကြီးသည်ဟုထင်မြင်ကြသောကြောင့် download bandwidth သည်ပိုမိုကြီးမားပါသည်။ Upload speed သည် များသောအားဖြင့် တယ်လီဖုန်းလိုင်းများပေါ်တွင် အသုံးပြုကြပြီး နိုင်ငံအတွင်းရှိ အဓိကဆက်သွယ်ရေးအော်ပရေ တာများမှ အများအားဖြင့်အသုံးပြုကြပါသည်။ ADSL ကို မြန်မာနိုင်ငံရဲ့နေရာအနှံ့အပြားတွင်ရရှိနိုင်ပါတယ်။

The American National Standards Institute (ANSI) ဆိုသည်မှာ တရားဝင် အမေရိကန်စံသတ်မှတ် ချက်အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုမှတဆင့် စံသတ်မှတ်ချက်များကိုထုတ်ပြန်ပေးကာ အခြားသော များစွာသော စံ နမူနာသတ်မှတ်ပေးသည့် ကော်မတီများမှလည်း အသိအမှတ်ပြုခံထားရသည့် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်ပါ သည်။ 

Transmission လမ်းကြောင်းအတွင်း ထည့်သွင်းထားသော device တစ်ခုဖြစ်ကာ ထိုအရာက လျှပ်စစ် (သို့) optic signal များရဲ့စွမ်းရည်ကိုမြှင့်တင်ပေးနိုင်ပါသည်။ Amplifier များဟာ transmitter  များရဲ့ နောက်တွင်တပ်ဆင်ထားနိုင်သလို (power booster)၊ transmitter နဲ့ receiver တို့ အကြားရှိ အကွာအဝေး တစ်ခုတွင်လည်းတပ်ဆင်ထားနိုင်ပါသည် (in-line amplifier)။ သို့မဟုတ် receiver သို့မရောက်မှီစပ်ကြား တွင်လည်းတပ်ဆင်ထားနိုင်ပါသည် (preamplifier)။ 

စဉ်ဆက်မပြတ်ပြောင်းလဲလျှက်ရှိသော signal တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Digital နှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်အရာဖြစ်ပါ သည်။ 

Android ဆိုသည်မှာ Google ကုမ္ပ ဏီမှ တီထွင်ထုတ်လုပ်ထားသော mobile operating system တစ်ခု၏ အမည် ဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာကို များစွာသော စမတ်ဖုန်းများနှင့် Tablet များတွင် အသုံးပြုကြပါသည်။ Android operating system (OS) သည် Linus kernel အပေါ်တွင် အခြေခံထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ 

Fiber များ/ Ferrules များကို အလင်းပြန်မှုအနည်းဆုံးဖြစ်အောင် ပေါ်လစ်တင်ပေးသည့်နည်းစနစ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ တတ်နိုင်သရွေ့အနည်းဆုံး back reflection ရရှိနိုင်ရန်အတွက် connector tip ပေါ်တွင် 5-15 ဒီဂရီ ရှိသော Fiber-optic connector ပုံစံတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ များသောအားဖြင့် AM (သို့) Laser light source များကိုအသုံးပြုနေသည့် DWDM single-mode transmission စနစ်များတွင်အသုံးပြုကြသည်။ များသောအားဖြင့် 65-70 dB.

Application တစ်ခုအတွက် သီးသန့်တည်ဆောက်ထားသည့် EDFA optical amplifiers များတွင်အသုံးပြု သည့် erbium fiber များကဲ့သို့သော fiber များ။ အခြားသောအမျိုးအစားများမှာ manufacturing filter များနဲ့ grating များ အစရှိသည့်အရာများအတွက် အသုံးပြုသည့် high N.A fiber များ။ 

များစွာသော wavelength များကို‌ ပေါင်းစည်းပြီးနောက် DWDM system အတွင်း ပြန်လည်ခွဲခြားပေးနိုင် စေသည့် device တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Planar waveguide များရဲ့ array ဟာ အလင်းရောင်ကို wavelength အပေါ်မူတည်နေသည့် ထောင့်များအရဖြိုခွဲပစ်နိုင်ပါသည်။ Central element ဟာ ရောထွေးနေသည့် region များအကြားအစုံလိုက် မျဉ်းပြိုင်အတိုင်းသွားလာနိုင်သည့် ကျဉ်းမြောင်းပြီး ကွေးညွှတ်နေသည့် waveguide များရဲ့ အစုအဝေးတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Waveguide များဟာ wavelength ထက်ပိုမိုကြီးမား သည့်တိုးမြှင့်မှုများကြောင့် လှိုင်းအလျားကွဲပြားမှုများရှိနိုင်ပါသည်။ Input signal များဟာ ပထမဆုံး mixing region ကိုဝင်ရောက်ပြီးနောက် ဒုတိယ mixing region သို့ဝင်ရောက်နိုင်ရန်အတွက် waveguide များနှင့် တွဲပေးခြင်းကိုခံရမည်ဖြစ်ပါသည်။ 

အခြေခံကျသော (absorption, scattering နှင့် microbend) များကြောင့် ဖြစ်စေ၊ ပြင်ပမှအရာများဖြစ် သည့် connectors, splices, splitters နှင့်အခြားသော optical components များကြောင့်ဖြစ်စေ Optical power များဆုံးရှုံးမှုကိုဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ပြင်ပမှဖိအားများဖြစ်သည့် microbend များနှင့် macrobend များဟာ fiber attenuation ကိုဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။ ဒီအခေါ်အဝေါ်ကို dB/km နှင့်ဖော်ပြနိုင် သည့် attenuation coefficient နှင့်လည်း တူညီစွာအသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ 

Electro-optical component များကို စမ်းသပ်နိုင်ရန်အတွက် (သို့) loss ပမာဏတစ်စုံတစ်ခုကို လုပ်ဆောင်လျှက်ရှိနေတဲ့ optical network အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းပေါင်းစည်းမှုပြုနိုင်ရန်အတွက် ထုတ်လုပ်ထားသည့် Fixed (သို့) Variable component များကိုဆိုလိုပါသည်။ Attenuator များဟာ planned network များတွင် electronic degradation များကို အချိန်နဲ့တပြေးညီလုပ်ဆောင်နိုင်စေရန် အတွက် “safety margin” တစ်ခု (သို့) Network တစ်ခုရဲ့ optical component အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာအပြောင်းအလဲများကိုလည်းဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ ထိုအရာကို attenuation ပမာဏတစ်စုံ တစ်ခုတွင်ပုံသေသတ်မှတ်ထားသည့်အရာအနေနဲ့သော်၎င်း၊ variable optical attenuator (VOA) အနေနဲ့ attenuation ပမာဏဟာ optical component များ (သို့) စနစ်များကို စမ်းသပ်နိုင်ရန်အတွက်ပြောင်းလဲ နိုင်သည့်ပုံစံများအနေနဲ့လည်း ရရှိနိုင်ပါသည်။ 

ထိန်းချုပ်ထားသည့် signal attenuation များကို optical fiber transmission line အတွင်း ထုတ်လုပ် ပေးနိုင်သည့် Passive component များ။ 

စစ်ဆေးမှုများစွာကို device ပေါ်တွင် test setup ကိုပြောင်းလဲခြင်းပြုစရာမလိုပဲပြုလုပ်နိုင်စေရန်အတွက် ကွန်ပြူတာပရိုဂရမ်ရေးဆွဲထားသည့် စစ်ဆေးမှု equipment တစ်ခု။ အထူးသဖြင့် အစိတ်အပိုင်းများကို စစ်ဆေးရာတွင်နှင့် တပ်ဆင်မှုများပြုလုပ်ရာအတွင် အသုံးဝင်ပါသည်။ 

Avalanche multiplication of photocurrent ကိုအသုံးချနိုင်ရန်အတွက် ဒီဇိုင်းရေးဆွဲထားသည့် photo-diode တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာက ဖိုတွန်တစ်ခုကို အီလက်ထရွန်များစွာအဖြစ်သို့ပြောင်းလဲပေးနိုင်ပါ သည်။ 

Fiber-optic interface တစ်ခုရဲ့ မူလအရင်းအမြစ်နေရာမှ ပြန်ထွက်လာသည့် ပေးပို့လိုက်သည့် signal များ ရဲ့ ရာခိုင်နှုန်းတစ်စိတ်တစ်ပိုင်း။ ထိုအရာကို dB နှင့်ညွှန်းဆိုနိုင်သည်။  

OTDR output ရှိ စွမ်းအင်မဟုတ်သော optical pulse power နှင့် fiber ရဲ့အဆုံးတွင်ရှိတဲ့ backscatter power တို့ရဲ့အချိုး (z=0). ဒီအချိုးဟာ pulsewidth နဲ့ ပြောင်းပြန်အချိုးကျပါတယ်။ အဘယ်ကြောင့်ဆို သော် optical pulse power ဟာ သီးခြားရပ်တည်နိုင်စွမ်းရှိတဲ့အတွက်ပဲဖြစ်ပါတယ်။ ထိုအရာကို dB နဲ့ ဖော်ပြနိုင်ပါတယ်။ 

မူလဦးတည်ရာတစ်ခုမှ (အများစုအားဖြင့်) ဆန့်ကျင်ဖက်ဦးတည်ရာသို့ အလင်းပြန့်ကျဲသွားခြင်း။ 

Optical amplifier များကိုအခြေခံ၍ခွဲခြားသတ်မှတ်ပေးထားသည့် Optical ရောင်စဉ်များ။ စုစုပေါင်း band ၆ခုရှိပါသည် - O (original), E (enhanced), S (short), C (conventional), L (long) နှင့် U (ultra) တို့ဖြစ်ကြပါသည်။ ၎င်းတို့ဟာ optical spectrum များရဲ့ 1260nm မှ 1675nm အတွင်းပါဝင်နေပါတယ်။ 

တစ်ချိန်တည်းတွင်လွှဲပြောင်းမှုပြုလုပ်နိုင်သောဒေတာပမာဏ အများအားဖြင့် Mbps ဖြင့်တိုင်းတာကြသည်။ အင်တာနက်မြန်နှုန်းနှင့် မကြာခဏအမှတ်မှားတတ်ကြသည်။

Transmission ပြုလုပ်နေသည့် ချန်နယ်တစ်ခု (သို့) လမ်းကြောင်းတစ်ခုပေါ်တွင်ရှိသော အမြင့်ဆုံးနှင့် အနိမ့် ဆုံးကြိမ်နှုန်းများအကြား ခြားနားချက်။ ချန်နယ်တစ်ခုအတွင်း ပို့လွှတ်နိုင်သည့်ဒေတာပမာဏကို သတ်မှတ် ပေးပါသည်။ Bandwidth ပိုကြီးလေလေ ပိုမိုကြီးမားတဲ့သတင်းအချက်အလက်များကိုသယ်ယူပို့ဆောင်နိုင် စွမ်းရှိလေလေဖြစ်ပါတယ်။ 

Birefringent crystal ကိုအသုံးပြုထားတဲ့ ဒီဇိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကို optical coupler များ၊ optical switch များနှင့် optical isolator များတွင်အသုံးပြုကြပါတယ်။ 

Device တစ်ခုရဲ့ split ratio ကိုထိန်းချုပ်နိုင်ရန်သီးသန့်ပြုလုပ်ထားသည့် အလင်းပြန်နိုင်သည့် coating ပါ ဝင်သော ရိုးရှင်းသည့် optical မှန်ဘီလူးများကိုအသုံးပြုထားသည့် passive-optical coupler တစ်ခု။ 

Optical fiber (သို့) fiber ကေဘယ်လ်တစ်ခု ကျိုးပျက်မှုမဖြစ်မှီတွင်ကွေးညွှတ်နိုင်မည့် အသေးဆုံး အချင်း ဝက် ပမာဏ။ 

ပေးပို့လိုက်တဲ့ bit များကို မှန်ကန်စွာလက်ခံရရှိခြင်းမရှိတဲ့ အပိုင်းအစများ။ အချိန်ယူနစ်တစ်ခုတွင် တွေ့ရှိရ သော coding ကျိုးပေါက်မှုများ။ 

နှစ်ဖက်စလုံးတွင်လုပ်ဆောင်နိုင်ခြင်း။ 

သတင်းအချက်အလက်များကိုဦးတည်ရာတစ်ခုသို့ပေးပို့ပြီး အခြားဆန့်ကျင်ဖက်ဦးတည်ရာတစ်ခုမှ သတင်း အချက်အလက်များလက်ခံရယူနိုင်သည့် device တစ်ခု။ 

၀ နှင့် ၁ ဟူသည့်နံပါတ် ၂ခုကိုသာအခြေခံထားသည့်အရာ။ 

ပေးပို့လိုက်သည့်အရာများရဲ့တိကျမှုကိုတိုင်းတာသည့်အရာတစ်ခု။ ဒီအရာဟာ လက်ခံရရှိလာသည့် bit များ တွင်ပါဝင်သည့် error များနှင့် အမှန်တကယ်ပေးပို့လိုက်နိုင်သည့် bit များအကြား အချိုးတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ 

Digital ပို့လွှတ်မှုစနစ်များတွင် bit error rate (BET) ကိုတိုင်းတာနိုင်သည့် စမ်းသပ်ရေးကိရိယာ။

Bluetooth ဆိုသည်မှာ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းများ၊ ကွန်ပြူတာများနှင့် အခြားသော လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများအကြား လှိုင်းတို ကြိုးမဲ့ အပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်မှု ၏ စံ စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါ ကြိုးမဲ့နည်းပညာသည် ဒီဂျစ်တယ်စက်ပစ္စည်းများကို လျှင်မြန်စွာဖိုင်များ ကူးသန်းမှုပြုလုပ်နိုင်ရန်အတွက်လုပ်ဆောင်ပေးပါသည်။ ထိုအရာကို များစွာသော ရွှေ့ပြောင်းရလွယ် ကူသည့် စက်ပစ္စည်းများဖြစ်သော laptop များ၊ PDA များ၊ မိုဘိုင်းလ်ဖုန်းများ၊ စမတ်ဖုန်းများနှင့် Tablet များတွင်တွေ့ မြင်နိုင်ပါသည်။

Interferometric နည်းစနစ်များကိုအခြေခံ၍ Optical filtering function များကို optical အပိုင်းအစ တစ်ခုအပေါ်တွင်တိုက်ရိုက်တည်ဆောက်နိုင်ဖို့နည်းစနစ်တစ်ခု။ 

မြန်နှုန်းမြင့်မားသော အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုကို ခေါ်ဆိုသော အခြားအခေါ်အဝေါ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

Optical signal တစ်ခုကို alternate fiber သို့ ပြောင်းရွှေ့ပေးနိုင်သည့် မြန်နှုန်းမြင့် switch တစ်ခု။ 
 

C-band ဆိုသည်မှာ သမားရိုးကျ DWDM transmission band တစ်ခုဖြစ်ပြီး 1530 မှ 1565nm wavelength ရှိပါသည်။ DWDM စနစ်များအားလုံးဟာ ၂၀၀၀ ပြည့်နှစ်ကာလမတိုင်မှီကပင် C-band အတွင်းစတင်အသုံးပြုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

Cable ဆိုသည်မှာ မြန်နှုန်းမြင့် အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုအရာကသင့်အား အင်တာနက်အသုံးပြု၍ရစေ မှာဖြစ်ပါတယ်။ ထိုအရာသည် cable TV အားအသုံးပြုရန်ကဲ့သို့ပင်တူညီသော cable (ဆက်သွယ်မှု) ကိုအသုံးပြုသည်။

စနစ်တစ်ခုရဲ့ ဆူညံသံကိုကိန်းဂဏ္ဏန်းအရေအတွက်သို့ပြောင်းလဲခြင်း။ Amplitude limiting နှင့် detection ကဲ့သို့ မည်သည့် nonlinear process များမဆို မဖြစ်ပေါ် မှီတွင် carrier ရဲ့ level မှ receiver bandwidth အတွင်းဖြစ်ပေါ်လာသည့်ဆူညံသံကိုဖော်ပြသည့်အချိုးတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ 

Laser တစ်ခုအတွင်းရှိ nominal value central operating wavelength တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ဒီအရာသည် effective optical power တည်ရှိနေသည့် peak mode measurement နှင့်သတ်မှတ်တိုင်းတာနိုင်သည့် wavelength တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ 

optical circulator သည် optical add / drop multiplexing ကိုဖြစ်စေနိုင်ပြီး ထိုအရာကို fiber Bragg grating (FBG) နှင့်အပြိုင်ပေါင်းစပ်ပေးပါသည်။ ထိုအရာကို long haul များ၊ မြို့ပြဧရိယာကွန်ယက်များ နှင့် ကွန်ယက်များတွင် အများဆုံးအသုံးပြုပါသည်။ Circulator တွင် အလင်းမှာ port 1 မှ 2, port 2 မှ 3 နှင့် port 3 မှ 4 သို့ ဖြတ်သန်းသွားစေနိုင်ရန်နှင့် ၎င်းကိုဆန့်ကျင်ဖက်ဦးတည်ရာသို့ သွားရောက်ခြင်းမပြုနိုင် ရန်အတွက် internal passive components များကိုစီစဉ်ထားပါသည်။ Circulator ၏ level တစ်ခုစီသည် တူညီသောကြောင့်အဆင့်များကိုလိုအပ်သလိုအကြိမ်ကြိမ်ထပ်ခါတလဲလဲပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။

optical fiber ၏ core ကိုဝန်းရံထားသော Material တစ်ခု။ Core နှင့်နှိုင်းစာလျှင် ပိုမိုနိမ့်ကျသော အလင်းပြန်မှုညွှန်းကိန်းရှိသည့်အတွက် ပေးပို့လိုက်သည့်အလင်းကို core သို့ရောက်ရှိစေပါသည်။

ဒေသခံတယ်လီဖုန်းကုမ္ပဏီများမှဝန်ဆောင်မှုပေးနေသောဖောက်သည်များကိုအခြားဝန်ဆောင်မှုများပေး သည့်ကုမ္ပဏီတစ်ခု။ ဤဝန်ဆောင်မှုများသည်ပုံမှန်အားဖြင့်လက်ရှိတယ်လီဖုန်းကွန်ယက်များ မကိုင်တွယ် နိုင်သည့် ဒေတာနှင့် ဗွီဒီယိုများကိုပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ထိုအရာသည် အချက်အလက်များ၏ ဒီဂျစ်တယ် (ဒေတာ/ဖိုင်) သိုလှောင်မှုပြုလုပ်နိုင်သည့် တတိယပါတီ server များဖြစ်ကြပါသည်။ ဥပမာ - သင့်မိသားစုပုံများနဲ့ အရေးကြီးသော စာရွက်စာတမ်းများကို ဈေးကြီးသော ကိုယ်ပိုင်စက်ပစ္စည်းများကို ဝယ်ယူရန်မလိုပဲ ထို server များတွင်သိမ်းဆည်းထားနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

DWDM ထက်လှိုင်းအလျာများကိုပိုမိုခွဲခြားရာတွင်အသုံးပြုပါသည်။ Single-mode application များတွင် CWDM သည် 1270nm မှ 1610nm အထိ nm ပိုင်းခြားမှု အခု ၂၀ ကိုပြုလုပ်ပေးကာ 1470nm မှ 1610nm မှာ အသုံးအများဆုံး လှိုင်းအလျား များဖြစ်ပါတယ်။ Multimode fiber များတွင်တော့ လှိုင်းအလျားများမှာ 778, 800, 825 နှင့် 850 nm အသီးသီးရှိကြပါတယ်။

Fiber ကိုဖုံးအုပ်ထားသည့် အရာဝတ္ထုတစ်ခု၊ ယေဘူယျအားဖြင့် Fiber ကိုပျက်စီးမှု မှ ကာကွယ်နိုင်ရန် အတွက်ဖုံးအုပ်ထားသည့် ပျော့ပျောင်းသည့်ပလတ်စတစ်ပစ္စည်းတစ်ခု။

encoder ဟုလည်းခေါ်သည့်ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ဒေတာများကို ကုဒ်ကိုအသုံးပြု၍ ပြောင်းလဲပြီး မူလပုံစံသို့ပြန်လည်ပြောင်းလဲနိုင်သော binary နံပါတ်များတွင်အသုံးများပါသည်။

Fiber အပိုင်းအစများကိုပေါင်းစပ်ဆက်သွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ကို ဆိုလိုပါသည်။ 

optical fiber ကိုသုံးခုသို့မဟုတ်ထိုထက်ပိုသောအပြန်အလှန်ချိတ်ဆက်ရန်အသုံးပြုသည့် optical device တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Splitter ဟုလည်းခေါ်ဆိုကြပြီး တူညီသောခွဲခြမ်းခြင်း (သို့) ရာခိုင်နှုန်းအလိုက် ခွဲခြမ်း ခြင်းကိုပြုလုပ်နိုင်ပါသည် (ဥပမာ - ၁၀/၉၀%)။ ၎င်းတို့တွင် ၎င်းတို့၏လုပ်ဆောင်ချက်နှင့်အသုံးဝင်မှုတို့ကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ရန်ထူးခြားသည့်ဝိသေသလက္ခဏာအချို့ရှိပါသည်။ ထိုအရာများမှာ - input နှင့် output port များ၊ signal attenuation၊ wavelength selectivity အစရှိသည်တို့ဖြစ်ကြပါသည်။

Decibel များနှင့်ဖော်ပြနိုင်သော optical conductor တစ်ခုပျက်စီးသွားခြင်းကြောင့် ဆုံမှတ်တစ်ခုအတွင်း စုစုပေါင်း optical power ဆုံးရှုံးမှုပမာဏ။

Coupling ratio ဆိုသည်မှာ ကိရိယာတစ်ခုသည်၎င်း၏ input များမှအလင်းကို၎င်း၏ output များသို့ မည်သို့ဖြန့်ဝေသည်ကိုတိုင်းတာသည့်အချိုးတစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုအရာကို ရာခိုင်နှုန်း (သို့) dB နှင့်ဖော်ပြနိုင် သည်။

သင်မည်သည့်နေရာသို့သွားနိုင် (သို့မဟုတ် နေထိုင်နိုင်) ကာ အင်တာနက် 3G သို့မဟုတ် 4G ကြိုးမဲ့ကွန်ယက် ရရှိနိုင်မှု ကိုပြသသောမြေပုံဖြစ်သည်။ အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှုပေးသောကုမ္ပဏီတိုင်းတွင် သူတို့ကိုယ်ပိုင် မတူကွဲပြားသော coverage map များရှိပါသည်။

အလင်းသည်ဖိုင်ဘာတစ်ခုအတွင်း ပြန့်ပွားနိုင်သည့်အမြင့်ဆုံးထောင့်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Sine critical angle သည် numerical aperture နှင့် fiber core ရဲ့ အလင်းပြန်မှုအညွှန်းကိန်းတို့နှင့်ညီမျှပါသည်။

အရှည်ကောက်အခေါ်အဝေါ်မှာ Carrier suppressed return-to-zero differential quadrature phase shift keying ဖြစ်ပါသည်။ ဤနည်းပညာများသည် DWDM signal များကို channel တစ်ခုစီတွင် အမြန် နှုန်း 100 Gbps နှင့်အထက်ကိုရရှိစေပြီး ဝေးကွာသောနေရာများသို့ပေးပို့ရာတွင်အသုံး ပြုပါသည်။

single-mode ဖိုင်ဘာတွင် fiber သည် single-mode အဖြစ် ဆက်လက်မတည်ရှိနေနိုင်တော့မည့် လှိုင်းအလျား။

အများအားဖြင့် တစ်စုံတစ်ယောက်မှ အင်တာနက်မှတဆင့် သူတို့၏ကွန်ပြူတာ၊ သို့မဟုတ် ဖုန်းဆီသို့ upload သို့မဟုတ် download ပြုလုပ်ခြင်းတွင်ပါဝင်သည့်အရာများကို ယျေဘူယျအားဖြင့်ဖော်ပြချက်ဖြစ်သည်။

Transmission system တစ်ခုတွင်ပါဝင်သည့် အချက်အလက်များ၏ bit အရေအတွက်။ ထိုအရာကို bits per second နှင့်ဖော်ပြနိုင်ပြီး signal နှုန်းနှင့် ညီမျှချင်မှ ညီမျှနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

တစ်ကီလိုမီတာအကွာအဝေးတိုင်းတွင်စွမ်းအင်ဆုံးရှုံးမှုအချိုးကိုဖော်ပြသည့်လော်ဂရစ်သမ်ယူနစ်။

Miliwatt နှင့် သက်ဆိုင်သည့် decibel များ။ Power သည် miliwatt ရဲ့အထက်မှာရှိနေတယ်လို့ဖော်ပြနေတဲ့ အပေါင်းလက္ခဏာဆောင်ကိန်းဂဏန်းတစ်ခု၊ Power သည် အောက်တွင်ရှိနေတယ်လို့ဖော်ပြနေတဲ့ အနုတ် လက္ခဏာဆောင်ကိန်းဂဏန်းတစ်ခု။ Optical fiber များတွင်အသုံးပြုတဲ့ အလင်းစွမ်းအင်အရင်းအမြစ်များ ရဲ့ စွမ်းအင်ဟာ တစ် miliwatt ရဲ့အစီအစဉ်အတိုင်းဖြစ်ပေါ်နေတဲ့အတွက် ဒီယူနစ်ဟာ fiber-optic ဆက်သွယ်မှုစနစ်များတွင်အသုံးများသောယူနစ်တစ်ခုဖြစ်လာပါတယ်။

Power နှစ်ခုရဲ့အချိုးကိုဖော်ပြနေတဲ့ လော်ဂရစ်သမ်ယူနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ထိုအရာကို အရည်အသွေး၊ အလင်းပြန်နှုန်းနှင့် optical signal များကို အကျယ်ချဲ့ခြင်းတို့တွင် ဆုံးရှုံးခြင်း (သို့) လျော့ကျခြင်းတို့ကိုတိုင်း တာရာတွင်အသုံးပြုပါသည်။ စွမ်းအင်အခြေအနေအဆင့် ၂ခုရဲ့အချိုးဖြစ်တဲ့ P1 နှင့် P2 တို့ကို 10 log10 (P1/P2) နှင့်ဖော်ပြနိုင်ပါတယ်။ 

P1 and P2, expressed by -10 log10(P1/P2).

ဘုံ signal တစ်ခုအဖြစ်ပေါင်းစပ်ထားသော Signal နှစ်ခု (သို့) နှစ်ခုထက်ပိုသော Signal များကိုခွဲခြားပေး သောကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Optical demultiplexer တစ်ခုသည် မတူကွဲပြားသော လှိုင်းအလျားများ တွင်ရှိသည့် signal များကိုစစ်ထုတ် ပေးနိုင်ပါသည်။

၄ခု (သို့) ထို့ထက်ပိုသောလှိုင်းအလျားများကို optical window တစ်ခုသို့ပေါင်းစပ်ခြင်း (ဥပမာ - ၁၅၅၀ nm)။ DWDM စက်ကိရိယာများတွင် Channel အကွာအဝေးဟာ 1000 GHz နှင့်ညီမျှသော (သို့) ထို့ထက် နည်းပါးပြီး တစ်ခုထက်ပိုတဲ့ spectral band များကို cover လုပ်နိုင်ပါသည်။

PIN သို့မဟုတ် APD photodiodes ကဲ့သို့သောအရာများမှ optical စွမ်းအင်ကို လျှပ်စစ်စွမ်းအင်အဖြစ် ပြောင်းလဲသည့်စက်ပစ္စည်း။
 

ပျံ့လွင့်ခြင်းကိုဖြစ်ပေါ်စေသည့် optical signal များရဲ့ ကွဲပြားခြားနားတဲ့ arrival time များကြောင့်နှောင့်နှေး မှုများ။ Multimode fiber များတွင် ၎င်းသည် အမျိုးမျိုး သော mode များရဲ့ နှောင့်နှေးမှုအရ ကွာခြားချက် များဖြစ်ပြီး Single-mode fiber များတွင်တော့ ၎င်းဟာ chromatic, waveguide နှင့် polarization mode တို့ ပျံ့လွင့်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ နှောင့်နှေးမှုများဖြစ်ပါတယ်။

Multimode optical fiber များ၏အလျားများအပေါ်တွင် signal-bearing light-pulse များရဲ့ ပုံပျက်မှု တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Core ရဲ့ အကျယ်အတိုင်းဖြတ်သန်းသွား သည့် light path များသည် Core နှင့်ပိုမို၍ နီးကပ်စွာဖြတ်သန်းသွားသည့် light path များထက် receiver ထံသို့ရောက်ရှိရန် ပိုမိုကြာမြင့်မည်ဖြစ်ပါ သည်။

ညီမျှစွာခြားနားထားသည့် ကောင်းမွန်စွာမျဉ်းပြိုင်အလင်းပြန်မှုများ (သို့) အလင်းဖြာမှုကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာ တဲ့အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို အပြန်အလှန်အားဖြည့်ပေးသော ပို့လွှတ်မှုလမ်းကြောင်းများတွင် ဖြာထွက် လာသည့်အလင်းများကို လိုင်းများအကြားအကွာအဝေးနှင့် အလင်းရောင်ရဲ့လှိုင်းအလျားများအရ ဆုံးဖြတ် သတ်မှတ်ပေးထားသည့်ဦးတည်ချက်အချို့ကိုသာ စူးစိုက်ကာပို့လွှတ်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

သတင်းအချက်အလက်များဝင်ဆံ့နိုင်စေရန်အတွက် လျှို့ဝှက်သည့် ကွဲပြားခြားနားသော signal များကိုအသုံးပြုထားသည့် data ပုံစံတစ်ခု။

အဓိကအားဖြင့် OLT နှင့် FTTx ကွန်ယက်၏ ONT တွင် 1310-nm detection နှင့် 1490-nm အသံနှင့် ဒေတာစီးဆင်းမှုကိုပေါင်းစပ်ခြင်းသို့မဟုတ်ခွဲထုတ်ခြင်းအတွက်အသုံးပြုပြီး လှိုင်းအလျားများကို ခွဲခြား သတ်မှတ်နိုင်စေရန်အတွက် internal WDM module များပါဝင်ပါသည်။

အလင်းကို ဦးတည်ရာတစ်ခုတည်းသို့သာ ဦးစားပေးကာပို့လွှတ်ပေးသည့် fiber-optic coupler တစ်ခုဖြစ် ပါသည်။ 

Supression backreflection များဖြစ်ပြီး ယေဘုယျအားဖြင့် dB ဖြင့်တိုင်းတာသည်။ 0 dBm signal တစ်ခုသည် 50 dB directionality ရှိသည့် coupler တစ်ခုကို ဖြတ်သန်းသွားလျှင် -50 dBm သာလျှင် မှားယွင်းသောလမ်းကြောင်းမှ ဖြတ်သန်းသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။

Fiber တွင် bandwidth အကန့်အသတ်များရှိနေရခြင်း၏ အကြောင်းအရင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ပြန့်ကျဲမှု များဟာ fiber လိုင်းတစ်လျှောက်တွင် input pulse များ ကျယ်ပြန့်လာမှုကိုဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ အဓိက အမျိုးအစား ၂မျိုးမှာ - (a) Multimode fiber အတွင်းရှိ ကွဲပြားခြားနားသည့် optical လမ်းကြောင်းအရှည် များကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာသည့် modal dispersion နှင့် (b) Waveguide material များအတွင်း ကွဲပြားခြား နားသော လှိုင်းအလျားများ၏နှောင့်နှေးမှုကြောင့်ဖြစ်ပေါ် လာသည့် material dispersion တို့ဖြစ်ပါသည်။

မြန်နှုန်းမြင့်နှင့် ဝေးကွာသောအကွာအဝေးများတွင်တပ်ဆင်မှုများအတွက်ဖြစ်ပေါ် တတ်သည့် dispersion ပြဿနာများကိုဖြေရှင်းနိုင်စေရန် ဒီဇိုင်းရေးဆွဲထားသည့် optical passive ကိရိယာတစ်ခု။ ၎င်းအား FBG ကိုအသုံးပြု၍ပြင်ဆင်နိုင်သလို ROADM application များအတွက် ချိန်ညှိမှုများကိုလည်းပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။

Dispersion မရှိစေရန်အတွက် အထူးပြုလုပ်ထားသည့် optical fiber တစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုအရာက G.652 နှင့် G.655 single-mode fiber များတွင်တွေ့ရတတ်သောသာမန် positive dispersion ရဲ့အကျိုးဆက်များကို တုန့်ပြန်မှုပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။

လှိုင်းအလျားတစ်ခုသို့မဟုတ် channel filter တစ်ခုအနေဖြင့်လုပ်ဆောင်သော chirped FBG နှင့် optical circulator တစ်ခုပါဝင်သော module တစ်ခု။

1500nm လှိုင်းအလျားရှိ ပိုမိုနည်းပါးတဲ့လျှော့ချနိုင်အားရှိတဲ့အားသာချက်ကိုအသုံးချကာ 1300nm အစား 1550nm ရှိ အကောင်းဆုံး dispersion လက္ခဏာများနှင့်ထုတ်လုပ်ထားသည့် single-mode fiber။

Signal တစ်ခုရဲ့ waveform အတွင်းပုံသဏ္ဍာန်ပြောင်းလဲမှုဖြစ်ခြင်း။ 

Internal grating ကိုအသုံးပြုကာ ၎င်းရဲ့လှိုင်းအကျယ်ကိုလျှော့ချဖို့လုပ်ဆောင်သော လေဆာအမျိုးအစား။ ထိုအရာကို analog application များတွင် အသုံးပြုလာနိုင်ပါသည်။ ဥပမာ - AM/ FM/ DWDM application များ။

ဖုန်းလိုင်းများကိုအသုံးပြုကာ data များထုတ်လွှင့်ပေးသော အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ Dialup connection များ၏နောက်တွင် DSL သည်ပေါ်ပေါက်လာခဲ့ပြီး ထိုအရာသည် ပထမဦးဆုံး မြန်နှုန်းမြင့် ဆက်သွယ်မှု ဖြစ်ပါသည်။ မြန်နှုန်းအမြင့်ဆုံးမှာ 5-7 Mbps ဖြစ်ပါသည်။

ဦးတည်ရာနှစ်ဖက်စလုံးသို့ ပို့ဆောင်နိုင်ခြင်းကိုဆိုလိုပါသည်။ တစ်ချိန်တွင် ဦးတည်ရာ တစ်ဖက်သို့ပို့ဆောင် ခြင်း (half duplex) သို့မဟုတ် ဦးတည်ရာနှစ်ဖက်စလုံးသို့ တစ်ပြိုင်နက်ပို့ဆောင်ခြင်း (full duplex) ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်ပါသည်။

Optical instrument တစ်ခုအတွက် အားကောင်းပြီး၊ ပြည့်ဝလျှက်ရှိသော signal တစ်ခုရှိနေသည့်အချိန် တွင် သတ်မှတ်ထားသောလှိုင်းအလျားခွဲခြားမှုအရတွေ့မြင်နိုင်သည့် အနိမ့်ဆုံး signal အချိုး (dB နှင့်ဖော်ပြ သည်)။

1360 မှ 1460 nm လှိုင်းအလျားကိုအသုံးပြုသည့် တိုးချဲ့ထားသော DWDM transmission band တစ်ခု။

E-mail များဆိုသည်မှာ လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာနည်းလမ်းများနှင့် ကွန်ပြူတာအသုံးပြုနေသူတစ်ဉီးမှ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ဦး ထက်ပိုသောလက်ခံသူများကို ဆက်သွယ်မှုကွန်ယက်မှတစ်ဆင့် စာတိုများကို မျှဝေပေးနိုင်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ 

ရွေ့လျားရသောအစိတ်အပိုင်းများမပါဝင်ပဲ လွန်စွာမြန်ဆန်စွာတုန့်ပြန်နိုင်သည့် solid-state optical switch တစ်ခု

အသံအောက်တုန်ခါမှုကြိမ်နှုန်းမှ X-ray များသို့လျှပ်စစ်သံလိုက်ဓါတ်ရောင်ခြည်ဖြာထွက်မှု၏ ကြိမ်နှုန်းရောင်စဉ်။ RFI အစား ယခုအသုံးအနှုန်းကို အသုံးမပြုသင့်ပါ။

Optical conductor မျက်နှာပြင်ရှိ အပေါ်ယံအခြေအနေ။

ဖိုင်ဘာ၏အဆုံးသတ်နေရာနှင့်အရင်းအမြစ်၊ detector သို့မဟုတ် အခြားဖိုင်ဘာတို့အကြား အကွာအဝေး ကြောင့်ဖြစ်ပေါ်သော optical power ဆုံးရှုံးမှု။

Active erbium သုတ်လိမ်းထားသည့် fiber နှင့် pump source (laser) ကိုအသုံးပြုကာ optical signal များကိုတိုးမြှင့်ရန်အတွက်အသုံးပြုထားသည့် optical amplifiera

Wavelength locker များတွင်အသုံးပြုသော etalon သည် beamsplitter cube နှင့်တွဲဖက်ထားသည့် Fabry-Perot filter ဖြစ်သည်။

အဆောက်အ ဦး များနှင့်ဒေသတွင်းဆက်သွယ်မှုကွန်ယက်များ (IEEE 802.3) အတွက်အမြန်နှုန်း 10 Mbps မှ 10 Gbps အမြန်နှုန်းဖြင့်လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် မူလကတီထွင်ခဲ့သော ဒေတာဆက်သွယ်ရေး protocol တစ်ခု။ ၎င်းကို မူလက တန်းတူအဆင့်တူအချင်းချင်းဆက်သွယ်မှုအတွက် မျှဝေအသုံးပြုထားသည့် ကြားခံနယ်များကို အသုံးပြုကာ အကွာအဝေးတိုတောင်းသောနေရာများသို့ ဆက်သွယ်ခြင်းအတွက် တီထွင်ခဲ့သည်။ Ethernet များတွင် ပိုမိုနည်းပါးသောကုန်ကျမှုနှင့် ဒေတာအချက်အလက်များကိုပေးပို့နိုင်စေ သည့် အရွယ်အစားအမျိုးမျိုးရှိသော packet များ ပါဝင်နေပါသည်။

များစွာသော output fiber များသို့ သဘောသဘာဝအရ ခွဲထွက်သွားခြင်းကြောင့် ဆုံးရှုံးသွားသော အလင်း၏ပမာဏ။

lateral offset, angular misalignment, end separation နှင့် end finish ကဲ့သို့သော Connector (သို့) splice များအတွင်း ကောင်းမွန်မှုမရှိသောချိန်ညှိမှုများကြောင့်ဖြစ်ပေါ်လာစေသည့်ဆုံးရှုံးမှုတစ်ရပ်။ ယေဘူယျအားဖြင့်ဆိုသော် သွင်းအားဆုံးရှုံးမှုနှင့် ဆင်တူပါသည်။

ဒစ်ဂျစ်တယ်စနစ်တစ်ခု၏သင့်လျော်သောလုပ်ဆောင်ချက်ကိုပြသသည့်ပုံစံ။ eye ၏ ပွင့်လင်းမှုသည် ရရှိနိုင်သော Bit Error Rate (BER) နှင့် ဆက်စပ်နေသည်။

အဆုံးသတ်နေရာတစ်ခုစီတွင် standard laser diode ပါဝင်သော semiconductor တစ်ခုကိုထည့်သွင်းပြီး လေဆာရောင်ခြည် အကျိုးသတ်ရောက်မှုကိုဖန်တီးရန်အတွက် resonant chamber တစ်ခုကိုဖြစ်ပေါ်စေ ခြင်း။ Digital application များတွင်အသုံးပြုခဲ့ပါသည်။

လေဆာနှင့်ဆင်တူသော်လည်း လေဆာကိုလက်ခံမည့်ကြားခံမပါသည့် optical cavity တစ်ခု။ ၎င်းတွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းမျှထွင်းဖောက်၍မြင်နိုင်သည့်မှန်နှစ်ခုကို မျဉ်းပြိုင်ချိန်ညှိထားသည့်အရာ ပါဝင်သည့် အတွက် ၎င်းအရာများအတွင်း အလင်းကို ရှေ့ပြန်၊ နောက်ပြန်သွားနေစေပါသည်။ Interference effects များသည် cavity နှင့်ထပ်တူညီသည့် လှိုင်းအလျှားများကိုသာရွေးချယ်ကြပါသည်။

Facebook ဟာ အသုံးပြုသူအားလုံးမှ ကမ္ဘာတစ်လွှားရှိ သူတို့ရဲ့ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ မိသားစုတွေကို ချိတ်ဆက်မှုပြုလုပ်နိုင်တဲ့ လူမှုကွန်ယက် တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ယနေ့ခေတ်တွင်မူ ထိုအရာက စီးပွား ရေး၊ ကြော်ငြာများ၊ အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့်စာတိုများပေးပို့ခြင်း၊ အစရှိသည့် ပိုမိုများပြားလာနေသော လုပ်ဆောင်ချက်များကိုပြုလုပ်စေနိုင်ပြီဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းဟာ ယနေ့ခေတ်တွင် စီးပွားရေး၊ ကြော်ငြာများနှင့် စာတိုပေးပို့ကာ စကားစမြည်ပြောဆိုခြင်းများ ကဲ့သို့ များစွာသောလုပ်ဆောင်ချက်များကို ပြုလုပ်နိုင်စေနေပြီဖြစ်ပါသည်။

မျှတစွာအသုံးပြုရေးပေါ်လစီ (Fair Usage Policy, FUP) ၏အောက်တွင် ဒေတာများကိုဒေါင်းလုတ် ပြုလုပ်ရန်ကန့်သတ်ချက်အားသတ်မှတ်ထားသော်လည်း များသောအားဖြင့် အသုံးပြုသူအများစုမှာ ထိုကန့်သတ်ချက်သို့ မရောက်စေရန်အတွက် မြင့်မားစွာသတ်မှတ်ထားပါသည်။ သူတို့၏ data plan တွင်ဖော်ပြထားသည့် အဆိုပါ ဒေတာလွှဲပြောင်းမှုကန့်သတ်ချက်သို့ အသုံးပြုသူများရောက်ရှိသွားပါက,  ဖော်ပြပါ plan တွင်သတ်မှတ်ထားသည့်အတိုင်းမြန်နှုန်းမှာလျော့ကျသွားမည်ဖြစ်ပြီး အကန့်အသတ်မဲ့ ဒေတာများ download ပြုလုပ်နိုင်ဖို့ကိုတော့ ပိုမိုနှေးကွေးသောမြန်နှုန်းဖြင့်ရရှိစေရန် အာမခံချက်ပေးထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ပိတ်ထားသည့်အချိန်ဟူ၍လည်း ခေါ်ဆိုနိုင်ပါသည်။ Pulse တစ်ခု၏ trailing edge သည် 90% မှ 10% အထိကျဆင်းသွားရန်လိုအပ်သောအချိန်၊ ထိုသို့သောရလာဒ် ထွက်ပေါ်လာရန်အတွက် အစိတ်အပိုင်းများ အတွက်လိုအပ်သောအချိန်။

Polarization ၏ မျက်နှာပြင်ကို အလင်းရောင်သည်မည့်သည့်ဖက်မှ အရာဝတ္ထုများကို ဖြတ်သန်းသွား သည်ဆိုသည့်အပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားခြားနားစွာလှည့်ပတ်လျှက် ရှိသောအရာများ။

Electronic conversion မရှိပဲ signal စွမ်းအားကိုတိုးမြှင့်နိုင်ရန် erbium (သို့) အခြားအရာများသုတ်လိမ်း ထားသည့် fiber များနှင့် လေဆာရောင်ခြည်တို့ကိုအသုံးပြုထားသည့် All-optical amplifier တစ်ခု။

မြင့်မားစွာပြင်းထန်မှုရှိသည့် ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည် interference pattern များနှင့် ထိတွေ့မှုရှိသော photorefractive fiber အပိုင်းအစတစ်ခု။ ထိုအရာသည် အခြားသော wavelength များအားလုံး အတွက်ကိုတော့ ဖောက်ထွင်းဖြတ်သန်းနိုင်စေပြီး တိကျစွာသတ်မှတ်ထားသည့် wavelength တစ်ခု ကိုတော့ရောင်ပြန်ဟပ်စေနိုင်ပါသည်။ WDM စနစ်များအတွင်းအသုံးပြုသည်။

ပါးလွှာသောဖန်သားအမျှင်များကိုအသုံးပြုကာ ဒေတာများကိုလွဲပြောင်းနိုင်သည့် အင်တာနက်ချိတ် ဆက်မှုအမျိုးအစားတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာတွင် အလွန်တိုတောင်းသောအချိန်အတွင်း ဒေတာ ပမာဏများစွာကို လွဲပြောင်းပေးနိုင်သည့် ကြီးမားသောစွမ်းဆောင်ရည်ရှိနေပါသည်။

အာရုံခံ ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်သည့် Active sensing element ဆိုသည်မှာ optical fiber တစ်ခုနှင့် တိုက်ရိုက် ချိတ်ဆက်ထားသော optical element တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုင်းတာရရှိလာသည့် အရေအတွက်များသည် fiber တစ်ခု၏ optical ဂုဏ်သတ္တိများကိုပြောင်းလဲစေပြီး ၎င်းကိုရှာဖွေတွေ့ရှိရန်နှင့် တိုင်းတာရန်အတွက် ကိုဖြစ်နိုင်စေပါသည်။ ‌

အခြေခံအဆောက်အအုံ (လုပ်ငန်း/ အဆောက်အဦး) တစ်ခုကိုအထောက်အပံ့ပေးနေသည့် PON ကွန်ယက် တစ်ခုအပေါ်သက်ရောက်သော topological ရည်ညွှန်းချက်တစ်ခု။

ရပ်ကွက်တစ်ခုစီ၏ အလယ်ဗဟိုသို့ fiber-optic link များထောက်ပံ့ပေးကာ ထိုမှတဆင့် twisted pair (သို့) coax ကိုအသုံးပြုပြီး အိမ်များသို့ဆက်လက်သွယ်တန်းခြင်းဖြင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှုများကို ဖြန့်ဝေခြင်း။

Fiber-optic link များကို အိမ်တစ်အိမ်ချင်းစီသို့ပံ့ပို့ပေးခြင်းအားဖြင့် ဆက်သွယ်ရေးဝန်ဆောင်မှုများကို ဖြန့်ဝေခြင်း။

TIA/ EIA 455 စံသတ်မှတ်ချက်များအတွင်းရှိ သတ်မှတ်ထားသော စံသတ်မှတ်ချက်မူကွဲများ၊ ထိုအရာကို စမ်းသပ်မှုနှင့် တိုင်းတာမှုတို့ပြုလုပ်ရာအတွင် အများအား ဖြင့်အသုံးပြုကြသည်။

ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်မှုများအတွက်ရည်ရွယ်ပြီး optical fiber များမှတဆင့် အလင်းကိုပေးပို့ခြင်း။

စူပါကွန်ပြူတာများနှင့် အနီးအနားရှိ စက်ပစ္စည်းများကို ၁၀ကီလိုမီတာအကွာအဝေးအထိ ချိတ်ဆက် ရန်အတွက် 1 Gbps ကျော် ပို့လွှတ်မှုနှုန်းရှိသည့် မြန်နှုန်းမြင့်အပြန်အလှန်ဆက်သွယ်မှုစံနှုန်းတစ်ခု။

ထိုအရာသည် သီးသန့်ကွန်ယက် (private network) တစ်ခု သို့/ မှ ခွင့်ပြုချက်မရှိပဲ ဝင်ရောက်မှုမရှိ စေရန်အထူးတီထွင်ပြုလုပ်ထားသောစံနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Firewall အား software ပုံစံဖြင့်သော် ၎င်း၊ hardware ပုံစံဖြင့်သော်၎င်း အကောင်အထည်ဖော်နိုင်သလို နှစ်ခုလုံးကိုလည်းပေါင်းစည်းပြု လုပ်နိုင်ပါသည်။ Firewall များသည် ခွင့်ပြုချက်မရှိသော အင်တာနက်အသုံးပြုသူများကို အင်တာ နက်သို့ချိတ်ဆက်ထားသည့် သီးသန့်ကွန်ယက်တစ်ခုအတွင်းသို့ (အထူးသဖြင့် intranet များတွင်) ဝင်ရောက်မှုမရှိစေရန်အတွက် တားဆီးပေးပါသည်။

ဆူညံသော transmission channel များကို အစားထိုးရန်/ပြင်ဆင်ရန်အတွက် အသုံးပြုသည့် ဆက်သွယ်ရေးနည်းစနစ်တစ်ခု။ အဓိက ဒေတာအချက်အလက်များကို transmission တစ်ခု ပြုလုပ်ရာတွင်ဖြစ်ပေါ်လာမည့် error များကိုပြင်ဆင်ရန်အတွက် ထိုအရာများနှင့်အတူတကွ ပေးပို့လိုက်သည့် ထပ်ဆောင်းသတင်းအချက်အလက်များ။

များစွာသော wavelength များအတူတကွပေါင်းစည်းခြင်းအားဖြင့် Interfering products ဟုခေါ်ဆိုသည့် wavelength အသစ်များပေါ်ပေါက်လာစေသည့် DWDM စနစ်များတွင်တွေ့ရတတ်သည့် nonlinearity တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Original signal wavelength အပေါ်ကျရောက်လာသည့် Interfering product များသည့် signal များနှင့် ရောထွေးသွားပြီး ၎င်းကိုရှုပ်ထွေးစေကာ attenuation ကိုဖြစ်ပွား စေပါသည်။ မူလ wavelength ၏ တစ်ဖက်တစ်ချက်တွင်ရှိနေသော interfering product များကို စစ်ထုတ်နိုင်ပါ သည်။ FWM သည် zero-dispersion wavelength နှင့် close wavelength spacing များတွင် အများဆုံးတွေ့နိုင်ပါသည်။

မတူကွဲပြားသော အဖြစ်အပျက်လှိုင်း ၃ခုသည် ကြားခံနယ်တစ်ခုတွင်အပြန်အလှန် ဆက်သွယ်ကြပြီးနောက် ၄ခုမြောက်လှိုင်းကိုဖြစ်ပေါ်လာစေသည့် non-linear ဖြစ်စဉ်များအတွက် စုပေါင်းအခေါ်အဝေါ်တစ်ခု။

Hertz နှင့်သတ်မှတ်ဖော်ပြနိုင်သည့် အချိန်တစ်ယူနစ်၏ စက်ဝန်းအရေအတွက်။ 1 Hertz = 1 cycle per second

မတူညီတဲ့အလင်းယိုင်ညွှန်းကိန်းတွေရှိ တဲ့ တစ်သားတည်းကျနေတဲ့ကြားခံနှစ်ခုအကြား planar interface တွင် incident light တစ်ခု၏တစ်စိတ်တဒေသကို အလင်းပြန်ခြင်း

Signal ပို့လွှတ်မှုမြန်နှုန်း 10 Gbps နှင့် အထက်အတွက် ရောင်စဉ်တန်းများကြွယ်ဝသော optical pulses များအသုံးပြုခြင်းကိုအခြေခံသည့် နည်းပညာပလက်ဖောင်းတစ်ခု။

အလင်းအရင်းအမြစ်များ၏ ရောင်စဉ်တန်းအကျယ်ကိုတိုင်းတာရန်အတွက် အသုံးပြုသည်။ ရောင်စဉ်တန်း အကျယ်ကို -3dB (အထွဋ်အထိပ်စွမ်းအား၏တစ်ဝက်) နှင့် အရင်းအမြစ်၏ စွမ်းအင်အထွဋ်အထိပ်နေရာရှိ အကျယ်အပြည့်အဝအတိုင်းတိုင်းတာပါ။

Fiber နှစ်ခုကို အတူတကွ အပူပေးကာပေါင်းစပ်ခြင်းအားဖြင့် ထာဝရပေါင်းစည်းသွားစေသောကိရိယာတစ်ခု

GBps သည် gigabytes per second ၏ အများဆုံးအသုံးပြုသော အတိုကောက်အခေါ်အဝေါ်တစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။

bit ပေါင်း တစ်ဘီလျံ။

တစ်ဘီလျံ Hertz နှင့်ညီမျှသော frequency ယူနစ်တစ်ခု။

Bluetooth
Blootooth is a standard for the short-range wireless interconnection of mobile phones, computers, and other electronic devices. This wireless technology enables digital devices to easily transfer files at high speed. It is common in many portable devices such as laptops, PDAs, mobile phones, smartphones and tablets.

Broadband
Just other term being used to describe high speed internet service.

Cable Internet
Cable is a high speed connection that enables you to access the internet. It uses the same type of cable (connection) to access cable TV.

Cloud Storage
That actually means that third party servers that are made available for digital (data/file) storage of data. For example, you can store your family photos and important documents at those servers without buying expensive own devices..

Coverage Map
A map that shows you where you can go (or live) and still have a use of the internet or a 3G or 4G wireless network. Each internet service provider will have his own and  unique coverage map.

Data
A general expression to describe content that someone might upload or download to their computer or phone via the internet, such as videos, emails, web pages and music.

DSL
A kind of internet connection that uses the phone lines to transmit data. DSL came right after dialup connections and was the first high speed internet connection. Speeds top out at 5-7 Mbps.

E-mail
E-mail are messages distributed by electronic means from one computer user to one or more recipients via a network.

Facebook (Facebook on Myanmar)
Facebook is a social network platform where all the users can connect with their friends and family from all over the world. It allows much more features today ranking from commerce, advertising, chatting etc.

Fiber Optics
A type of internet connection that is produced from a thin glass fibers to transmit data.It has a huge capacity to tranfer a huge volumes of data during very short time period.

Firewall
It is a special system designed to prevent unauthorized access to or from a private network. You can implement a firewall in either hardware or software form.,You can also combine them. Firewalls prevent unauthorized internet users from accessing private networks connected to the internet, especially intranets.

Fair Usage Policy
Under Fair Usage Policy (FUP), data download limit is generally kept high so that majority of the customers do not reach that limit. At the time when the customers reach to certain data transfer limit (defined in their plan), speed will be reduced as described in the plan while unlimited data download is guaranteed at reduced (lowered) speed.

GBps
GBps is commonly used as an abbreviation for gigabytes per second.

Gbps
Gbps is commonly used as an abbreviation for gigabits per second.

Guaranteed internet speed
It is a download speed at the rate at which data is transferred to your BT Hub. This will vary throughout the day and is likely to be slower during busy periods, especially between 8-10pm.

Google Chrome
It is a browser from Google. It is an open source program for accessing the World Wide Web and running Web-based applications.It was released in 2008 and issues several updates a year. It is available for Windows, Mac OS X, Linux, Android and iOS operating systems.

Hosting
A web host, or web hosting service provider, is a business that provides the technologies and services needed for the website or webpage to be viewed in the Internet. Websites are hosted, or stored, on special computers called servers. ... If you do not have a domain, the hosting companies will help you purchase one.

Hotspot
Hotspots are the areas where there is a wireless (wi-fi) internet signal available.

Internet
The Internet, sometimes called simply "the Net," is a worldwide system of computer networks

Interner browser
A web browser is a software program that allows a user to locate, access, and display web pages

Internet Service Provider
A company that provides internet access.

Intranet
An intranet is a private network contained within a company that is used to securely share company information and computing resources among employees. An intranet is also used to facilitate working in groups and teleconferences.

IP address
An Internet Protocol address (IP address) is a numerical label assigned to each device (e.g., computer, printer) participating in a computer network that uses the Internet Protocol for communication. An IP address serves two principal functions: host or network interface identification and location addressing.

IPTV
Internet Protocol television (IPTV) is the delivery of television content over Internet Protocol (IP) networks. This is in contrast to delivery through traditional terrestrial, satellite, and cable television formats. Unlike downloaded media, IPTV offers the ability to stream the source media continuously.

ISDN
ISDN means  "Integrated Services Digital Network." ISDN is a telecommunications technology that enables the transmission of digital data over standard phone lines. It is used widely for voice calls as well as data transfers.

kb/s
kilobyte per second (kB/s) is a unit of data transfer rate equal to: 8,000 bits per second. 1,000 bytes per second. 8 kilobits per second.

kbit/s
The abbreviation bps is often used to mean bit/s, so that when a 1 Mbps connection is advertised, it usually means that the maximum achievable bandwidth is 1 Mbit/s(one million bits per second), which is 0.125 MB/s (megabyte per second), or about 0.1192 MiB/s (mebibyte per second).

Latency
The amount of delay for data to make a round trip. Usually measured in ms (milliseconds) when used when talking about internet connections. It is ussually much more important than the internet speed.

Linux
It is the best-known and most-used open source operating system. As an operating system, Linux is software that sits underneath all of the other software on a computer, receiving requests from those programs and relaying these requests to the computer's hardware.

LTE
It is an abbreviation for long term evolution. A technology used for mobile internet. LTE is a 4G wireless communications standard developed by the 3rd Generation Partnership Project (3GPP) that's designed to provide up to 10x the speeds of 3G networks for mobile devices such as smartphones, tablets, netbooks, notebooks and wireless hotspots.

mb/s
It is an abbreviation of megabyte per second (MB/s) is a unit of data transfer rate equal to: 8,000,000 bits per second. 1,000,000 bytes per second. 1,000 kilobytes per second. 8 megabits per second.

mbit/s
The abbreviation bps is often used to mean bit/s, so that when a 1 Mbps connection is advertised, it usually means that the maximum achievable bandwidth is 1 Mbit/s(one million bits per second), which is 0.125 MB/s (megabyte per second)

The Difference between a Megabyte (MB) and a Megabit (Mb)
The difference between a Gigabyte (GB) and a Gigabit (Gb) is the same, with aGigabyte being 8 times larger than a Gigabit. Mbps means megabits per second. Mbis used for download and upload speed. MBps stands for megabytes per second.

Modem
A piece of equipment that changes analog waves to digital so that it can display on your computer. A modem connects you to the internet.

Mozilla Firefox
Firefox is a Web browser that is smaller, faster, and in some ways more secure than the Mozilla browser from which much of its code was originally derived. Compared to Internet Explorer, the most popular Web browser, Firefox gives users a cleaner interface and faster download speeds.

Peak Usage Time
The time of day when most people are using the internet simultaneously, usually after work in between 8-midnight.

Ping Rate
The ping is the reaction time of your connection–how fast you get a response after you have sent out a request. A fast ping means a more responsive connection, especially in applications where timing is everything (like video games). Ping is measured in milliseconds (ms). It is as well another term to describe latency.

Router
An optional piece of equipment that sits between your modem and computer that takes the signal and sends it to other computers on your network wirelessly. Enterprise routers connect large organizations' networks to these core routers. It is a lower-capacity device that resides at the boundary of a LAN and connects it to a the public internet or a private wide area network (WAN) and/or external local area network (LAN).

Safari
It is a graphical web browser developed by Apple. First released on desktop in 2003 with Mac OS X Panther, a mobile version has been introduced with iOS devices since the iPhone's introduction in 2007. Safari is the default browser on Apple devices.

Speed of internet
The performance of an Internet connection, which is based on the number of bytes per second that data travels from the user's device to the Internet (upload) and from the Internet (download). Depending on the type of connection, the speed differs dramatically. The download rate is higher than the upload, because a short request to the website (upload) results in a much larger download of Web pages, images and videos.

Surge protector
It is an appliance that protects computers from power surges and brownouts by providing a buffer between a power source and the computer. it is highly recommended in Myanmar when the electricity is in a poor shape.

VoIP
Stands for voice over internet protocol. A way to talk to someone on the phone using a microphone or web camera over the internet.

WI-FI
WiFi works off of the same principal as other wireless devices - it uses radio frequencies to send signals between devices.

ထိုအရာသည် Google မှ browser တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ World Wide Web နှင့် လုပ်ဆောင်မှုပြုနေသော Web အခြေခံ application များသို့ ဝင်ရောက်ရန်အတွက်ရေးဆွဲထားသော open source program တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာကို ၂၀၀၈ ခုနှစ်တွင်ထုတ်လွှင့်ခဲ့ပြီး တစ်နှစ်အတွင်း update များစွာကိုထုတ်လုပ်ပေးပါသည်။ ထို့အရာကို Windows, Mac OS X, Linux, Android နှင့် iOS operating system များတွင်ရရှိနိုင်ပါသည်။

Fiber core ရဲ့ အလင်းယိုင်မှုညွှန်းကိန်းကို Fiber ရဲ့အပြင်ဖက်ဆီသို့ အခြေခံကျကျလျှော့ချပေးနိုင်သော Fiber အမျိုးအစားတစ်ခု။

Graded-index lens များဖြစ်ပြီး ထို lens များတွင် အလင်းယိုင်မှုညွှန်းကိန်းဟာ သူတို့ရဲ့ အလျားအပေါ် မူတည်ပြီးပြောင်းလဲမှုရှိနိုင်ပါတယ်။

ထိုအရာသည် ဒေါင်းလုတ်ပြုလုပ်ရာတွင် ဒေတာများသင့်ရဲ့ BT Hub အတွင်းသို့လွှဲပြောင်းသည့် မြန်နှုန်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာသည် တစ်နေ့တာအတွင်း ကွာဟမှုများရှိနိုင်ပြီး အလုပ်များသည့် အချိန်ကာလများတွင် - အထူးသဖြင့် ည၈နာရီမှ ၁၀နာရီအတွင်း တွင် နှေးကွေးမှုရှိနိုင်ပါသည်။

Optical fiber နှင့် Coaxial ကေဘယ်လ်များကို network ရဲ့ မတူကွဲပြားတဲ့အစိတ်အပိုင်းများတွင်အသုံးပြု ထားပြီး broadband content များကို သယ်ဆောင်နိုင်ရန် ပြုလုပ်ထားသည့် telecommunication နည်းပညာတစ်ခု။

Web host တစ်ခု သို့မဟုတ် web hosting ဝန်ဆောင်မှုပေးသူဆိုသည်မှာ website သို့မဟုတ် webpage တစ်ခုအား အင်တာနက်ပေါ်တွင်ကြည့်ရှုနိုင်စေဖို့အတွက် လိုအပ်သော နည်းပညာများ နှင့် ဝန်ဆောင်မှုများကို ပံ့ပိုးပေးသည့်လုပ်ငန်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Website များသည် hosted သို့မဟုတ် server များဟုခေါ်သော အထူးကွန်ပြူတာများတွင်သိမ်းဆည်းထားပါသည်။ သင့်ထံတွင် domain မရှိပါက hosting ကုမ္ပဏီများမှ သင့်အားဝယ်ယူနိုင်ရန်အတွက် ကူညီပေးနိုင်ပါသည်။

Hotspots များဆိုသည်မှာ wireless (wi-fi) အင်တာနက် signal များရရှိနိုင်သည့်နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါ သည်။

Fiber-optic transmission အစိတ်အပိုင်းများနှင့် Copper coax transmission အစိတ်အပိုင်းများ နှစ်မျိုးလုံးပါဝင်သော transmission system (သို့) cable construction တစ်ခု။
 

Communication ပြုလုပ်နိုင်သည့်လမ်းကြောင်း (သို့) အဆိုပါလမ်းကြောင်းအတွင်းပို့လွှတ်လိုက်သည့် signal တစ်ခု။ များစွာကွဲထွက်နေသည့် channel များမှတဆင့် Voice channel များကို optical channel မှတဆင့်ပေးပို့နိုင်ပါသည်။ 

Laser diode များတွင် single pulse duration များဖြစ်ပွားစဉ် Laser များရဲ့ ဗဟိုလှိုင်းအလျားရွေ့လျှားမှု။

အလင်းတစ်ခုရဲ့အလျှင်နှုန်း (group velocity) ကို wavelength တစ်ခုရဲ့လုပ်ဆောင်ချက်တစ်ခုအရ ကွဲပြား ခြားနားမှု။ ၎င်းသည် modulated လေဆာအရင်းအမြစ်မှ pulse များကို ဖိုင်ဘာအတွင်းဖြတ်သန်းသော အခါတွင် Pulse များထပ်ကာ Bit error rate တိုးလာသည့်အထိတိုးချဲ့စေသည်။ CDသည် မြန်နှုန်းမြင့် transmission တစ်ခုတွင်ကန့်သတ်ပေးနေသည့် အချက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး သင့်လျှော်စွာစစ်ဆေးရမည်ဖြစ်ကာ သင့်လျှော်စွာ လျှော့ချနိုင်ရမည်ဖြစ်ပါသည်။

လေဟာနယ်အတွင်းသွားလာသည့်အချိန်တွင်ရရှိသည့် အလင်း၏အမြန်နှုန်းနှင့် အရာဝတ္ထုတစ်ခုကိုဖြတ်သန်းသွားရသည့်အချိန်တွင်ရရှိသည့် အလင်း၏ အမြန်နှုန်းတို့၏ အချိုး။ အလင်းရောင်ဟာ အလင်းဖောက်နိုင်တဲ့မျက်နှာပြင်တစ်ခုအပေါ်သို့ ကျရောက်သည့်အခါ အချို့မှာအလင်းပြန်သွားပြီး အချို့အလင်းများဟာတော့ ထိုအရာဝတ္ထုအတွင်းသို့ ကွေးညွှတ် (အလင်းယိုင်) ပြီးဝင်ရောက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။
 

770nm နှင့်အထက် ရှိသော အလင်း wavelength များ။

Connector, splice (သို့) coupler ကဲ့သို့သော optical component တစ်ခုခုကို ယခင်ကတစ်ဆက်တည်းရှိနေ သောလမ်းကြောင်းအတွင်းထည့်သွင်းလိုက်ခြင်းကြောင့် ဆုံးရှုံးရသော optical power ပမာဏ။ အများအားဖြင့် dB နှင့် တိုင်းတာကြသည်။ 

လျှပ်စစ်ဆိုင်ရာ (သို့) လျှပ်စစ်စံနှုန်းများဆိုင်ရာ ကဏ္ဍများတွင် ISO အတွက် အမေရိကန်နိုင်ငံကို ကိုယ်စားပြုသော ကော်မတီတစ်ခု။

Fiber-optic connector ရဲ့မျက်နှာပြင်ပေါ်သို့ interference bands များကို လွှင့်ထုတ်ပေးသည့် တိုင်းတာရေး ကိရိယာတစ်ခု။ ဒီ band များကိုအသုံးပြုပြီး fiber-optic connector တစ်ခုရဲ့ centering, angle of apex offset နှင့် radius of curvature တို့ကို တိုင်းတာနိုင်ပါတယ်။ 

စုံဂဏန်းအရေအတွက်နှင့် မဂဏန်းအရေအတွက်ရှိသည့် ချယ်နယ်များကို တင်းကြပ်သော channel spacing များကိုအသုံးပြုပြီး အစုံလိုက်ပေါင်းစည်းပေးနိုင်သော optical passive multiplexer တစ်ခု။ 

အမေရိကန်မှထောက်ပံ့ပေးထားသည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုအဖွဲ့အစည်းက ယုံကြည် အားကိုရပြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးမှကျင့်သုံးနေတဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်များကို ပြဌာန်းပေးပါတယ်။ U.S membership ကို ANSI မှထောက်ပံ့ပေးထားပါတယ်။ 

ဆက်သွယ်ရေးဆိုင်ရာစံသတ်မှတ်ချက်များအတွက်ဖွဲ့စည်းထားသော အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု။ ITU အတွင်းရှိ Telecommunications အဖွဲ့ကို ITU-T ဟုခေါ်ဆိုပါသည်။ ယခင်က CCITT ဟူ၍လဲ ခေါ်ဆိုကြသည်။ 

အင်တာနက်၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ရိုးရိုးရှင်းရှင်း “the Net“ ဟုလည်းခေါ်တွင်သည့်အရာမှာ ကမ္ဘာနှင့်ချီ သော ကွန်ပြူတာကွန်ယက်စနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

Web browser ဆိုသည်မှာ အသုံးပြုသူများကို web page များရှာဖွေ၊ ဝင်ရောက်ရန်နှင့် ဖော်ပြနိုင်ရန် လုပ်ဆောင်ပေးသော software program တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

အင်တာနက်အသုံးပြုနိုင်စေရန် ဝန်ဆောင်မှုပေးသော ကုမ္ပဏီဖြစ်ပါသည်။

Intranet ဆိုသည်မှာ ကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင်ရှိနေသော သီးသန့်ကွန်ယက်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာကို အသုံးပြုကာ ကုမ္ပဏီသတင်းအချက်အလက်များနှင့် တွက်ချက်မှုဆိုင်ရာ အရင်းအမြစ်များကို ဝန်ထမ်းများအကြား စိတ်ချလုံခြုံမှုရှိစွာ မျှဝေနိုင်ပါသည်။ Intranet ကို အဖွဲ့လိုက်အလုပ်လုပ်ခြင်းနှင့် ရုပ်သံအစည်းအဝေးများပြုလုပ်ရာတွင်လည်း အသုံးပြုကြပါသည်။

Internet Protocol address (IP address) ဆိုသည်မှာ စက်ပစ္စည်းတိုင်းကို ချမှတ်ပေးထားသည့် ဂဏန်းစဉ်အမှတ် အသားတစ်ခုဖြစ်ပါသည် - Internet Protocol ကို အသုံးပြုကာဆက်သွယ်ထားသည့် ကွန်ပြူတာကွန်ယက်တစ်ခု တွင် ပါဝင်နေသော စက်ပစ္စည်းတစ်ခု ဥပမာ - ကွန်ပြူတာ ပရင်တာ။ IP address သည် အဓိကအရေးပါသော လုပ်ငန်းစဉ် နှစ်ခုကိုလုပ်ဆောင်ပေးပါသည်: host သို့မဟုတ် network interface

Internet Protocol television (IPTV) ဆိုသည်မှာ တယ်လီဗွီးရှင်းတွင်ပြသနေသည့် အကြောင်းအရာများကို Internet Protocol (IP) ကွန်ယက်မှတစ်ဆင့် ပေးပို့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ထိုအရာသည် မိရိုးဖလာနည်းလမ်းအတိုင်း ကုန်းတွင်းပိုင်း၊ ဆက်သွယ်ရေးဂြိုလ်တုနှင့် ကေဘယ်လ်ကြိုး တယ်လီဗွီးရှင်းပုံစံများအားဖြင့် ပေးပို့ခြင်းတို့နှင့် တူညီမှုမရှိပါဘူး။ Download ပြုလုပ်ထားသည့် မီဒီယာများနှင့်မတူသည်မှာ IPTV များသည် အရင်းအမြစ်မီဒီယာတို့အား စဉ်ဆက်မပြတ် streaming ပြုလုပ်နိုင်စေပါသည်။

ISDN ဆိုသည်မှာ “Integrated Services Digital Network“ ဖြစ်ပါသည်။ ISDN သည် ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာတစ် ခုဖြစ်ပြီး ထိုအရာက ဒီဂျစ်တယ်အချက်အလက်များကို ပုံမှန်ဖုန်းလိုင်းများမှတစ်ဆင့်ထုတ်လွှင့်ပေးနိုင်ပါသည်။ ထိုအရာ ကို အသံဖြင့်ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုများနှင့် အချက်အလက်များကိုကူးပြောင်းရန်တွင်လည်းကျယ်ပြန့်စွာအသုံးပြုကြပါသည်။                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    

ဘက်စုံမှ အလင်းဖြတ်သန်းခြင်းကိုခွင့်ပြုနိုင်ခြင်းကိုသော်၎င်း၊ (သို့မဟုတ်) အချို့သောလှိုင်းအလျားရှိတဲ့ အလင်း များကိုသာဖြတ်သန်းသွားနိုင်ဖို့ခွင့်ပြုပေးခြင်းကို၎င်း လုပ်ဆောင်နိုင်သည့် fiber-optic ၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခု။

Packet Delay Variation (PDV) ဟူ၍လည်း ခေါ်ဆိုကြသည်။ Jitter frequency ဆိုသည်မှာ အချိန်အလိုက်ပြောင်းလဲလာသော ping ပမာဏကို တိုင်းတာခြင်းဖြစ်ပါသည်။ Jitter ကို စာဖတ်ခြင်းများပြုလုပ်ရာတွင် အများအားဖြင့် မသိသာသော်လည်း jitter မြင့်မားနေစဉ်အတွင်း streaming နဲ့ online game ကစားခြင်းများပြုလုပ်သည့်အခါများတွင် loading တက်ခြင်း (buffering) နှင့် အခြားသော အနှောင့်အယှက်များကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ Jitter ကို speedtest desktop app များတွင် တိုင်းတာ၍ရနိုင်ပါသည်။ 

လက်ခံနိုင်သော jitter ပမာဏဆိုသည်မှာ ဒေတာများကို ပြောင်းရွှေ့ပေးပို့ရာတွင် မူမမှန်သော ဖောင်းပွမှုများ၏ လက်ခံ၍ ရနိုင်သော အတိုင်းအတာပမာဏကို ဆိုလိုပါသည်။ အကောင်းဆုံးစွမ်းဆောင်ရည်ကို ရရှိနိုင်ရန်အတွက် jitter ဟာ 20 milliseconds အောက်တွင်သာ ရှိနေရမည်ဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ထိုအရာက 30 milliseconds ထက်ကျော်လွန် သွားခဲ့ပါက အသုံးပြုသူလုပ်ဆောင်နေမည့် မည်သည့် စကားပြောဆိုမှုမဆို၏ အရည်အသွေးအပေါ်တွင် သိသာသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ 

Kilobyte per second (kB/s) ဆိုသည်မှာ အချက်အလက်များကို ကူးပြောင်းမှုပြုလုပ်နိုင်သောနှုန်းကိုတိုင်းတာသည့် ယူနစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး 8000 bits per second, 1000 bytes per second, 8 kilobits per second တို့နှင့်ညီမျှပါသည်။

bps ဟူသည့်အတိုကောက်စာလုံးသည် အများအားဖြင့် bit/s ကိုဆိုလိုသည်ဖြစ်ပြီး ထို့ကြောင့် 1/Mbps ချိတ်ဆက်မှုကို ကြော်ငြာမှုပြုလုပ်သည့်အခါတွင် ထိုအရာက အများဆုံးရရှိနိုင်သည့် bandwidth မှာ 1 Mbit/s (တစ်စက္ကန့်တွင် bit ပေါင်းတစ်သန်း) ဖြစ်ကြောင်းကိုဆိုလိုသည်ဖြစ်ပြီး ထိုအရာက 0.125 MB/s (megabyte per second) သို့မဟုတ် 0.1192  MiB/s (mebibyte per second) တို့နှင့်လည်းတူညီပါသည်။

ဒေတာများမှ မလိုအပ်ပဲလှည့်ပတ်သွားရသည့်အတွက် ဖြစ်ပေါ်သော နောက်ကျမှုပမာဏဖြစ်ပါသည်။ အများအားဖြင့် အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုများအကြောင်းပြောဆိုသည့်အခါတွင် ms (milliseconds) ဖြင့်တိုင်းတာ အသုံးပြုကြပါသည်။ ထိုအရာသည် သင့်ရဲ့အင်တာနက်မြန်နှုန်ထက် ပိုမို၍ အရေးပါမှုရှိပါသည်။

ထိုအရာသည် အများဆုံးသိရှိပြီး အသုံးပြုကြသော open source operating system တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ operating system အနေဖြင့် Linux သည် ကွန်ပြူတာတစ်ခုပေါ်ရှိ software များအားလုံး၏အောက်မှ အခြေခံတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထို program တို့မှ တောင်းဆိုချက်များကိုလက်ခံပေးကာ ထို တောင်းဆိုချက်များကို ကွန်ပြူတာ၏ hardware သို့ ပေးပို့ ပေးခြင်းကိုလုပ်ဆောင်ပေးပါသည်။

ထိုအရာသည် Long Term Evolution ၏ အတိုကောက်စာလုံးဖြစ်ကာ မိုဘိုင်းလ်အင်တာနက်များတွင် အသုံးပြုသော နည်းပညာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ LTE ဆိုသည်မှာ 4G ကြိုးမဲ့ဆက်သွယ်မှုစံတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုအရာကို စမတ်ဖုန်းများ၊ tablet များ၊ netbook များ၊ notebook များနှင့် wireless hotspots များကဲ့သို့သော မိုဘိုင်းလ်စက်ပစ္စည်းများ၏ 3Gကွန်ယက် မြန်နှုန်းထက် ဆယ်ဆပိုမိုမြန်ဆန်စွာဝန်ဆောင်မှုပေးနိုင်ရန်အတွက် 3rd Generation Partnership Project (3GPP) မှ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ထိုအရာသည် megabte per second (MB/s) ၏ အတိုကောက်စာလုံးတစ်ခုဖြစ်ပြီး ၈၀၀၀၀၀၀ bits per second နှင့် ညီမျှသော အချက်အလက်များလွှဲပြောင်းနိုင်သည့်နှုန်းကို ဖော်ပြသောယူနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ ၁၀၀၀၀၀၀ bytes per second, 1000 kilobytes per second နှင့် 8 megabits per second တို့နှင့်လည်း ညီမျှပါသည်။

bps ဟူသည့် အတိုကောက်စာလုံးကို အများအားဖြင့် bit/s ဟုဆိုလိုသည့်အခါတွင် အသုံးပြုကြပါသည်။ ထို့ကြောင့် 1 Mbps ဆက်သွယ်မှုကို ကြော်ငြာမှုပြုလုပ်သည့်အခါတွင် ထိုအရာက အများဆုံးရရှိနိုင်သော bandwidth ပမာဏသည် 1 Mbit/s (တစ်စက္ကန့်လျှင် bit တစ်သန်းနှုန်း) ဟု အများအားဖြင့်ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပြီး ထိုအရာသည် 0.125 MB/s (megabyte per second) ဖြစ်ပါသည်။

Analog wave များကို ဒီဂျစ်တယ်သို့ပြောင်းလဲပေးစေပြီး ထိုအရာက သင့်ရဲ့ကွန်ပြူတာပေါ်တွင် ဖော်ပြနိုင်ရန်အတွက် ပြောင်းလဲပေးသော ပစ္စည်းတစ်ခု၏ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Modem သည် သင့်ကို အင်တာနက်သို့ချိတ်ဆက် ပေးပါသည်။

Firefox ဆိုသည်မှ ပိုမိုသေးငယ်သော Web browser တစ်ခုဖြစ်ပြီး အချို့နေရာများတွင် ၎င်း၏ကုဒ်အတော်များများ မူလဆင်းသက်လာခဲ့သည့် Mozilla browser ထက်ပိုမိုလုံခြုံမှုရှိပါသည်။ ရေပန်းအစားဆုံး Web browser ဖြစ်သည့် Internet Explorer နှင့် နှိုင်းစာလျှင် အသုံးပြုသူများကို ပိုမိုရှင်းလင်းသော အပြင်အဆင်နှင့် မြန်ဆန်သော ဒေါင်းလုတ် မြန်နှုန်းတို့ကို Firefox မှပေးစွမ်းနိုင်ပါသည်။

နေ့တစ်နေ့အတွင်း လူအများစုအင်တာနက်ကို တစ်ပြိုင်နက်အသုံးပြုသောအချိန် အများအားဖြင့် ည ၈နာရီမှ သန်းခေါင် ယံအတွင်း အလုပ်ပြီးသွားချိန်များ။

Ping ဆိုသည်မှာ ဆက်သွယ်မှုတစ်ခု၏ တုန့်ပြန်မှုပြုလုပ်ရန်ကြာချိန် - သင်အနေနဲ့ တောင်းဆိုမှုများပြုလုပ်ပြီးချိန်တွင် ဘယ်လောက်မြန်မြန်တုန့်ပြန်မှုရရှိသလဲဆိုသည့် နှုန်းဖြစ်သည်။ မြန်ဆန်သော ping ဆိုသည်မှာ ပိုမို၍ တုန့်ပြန်နိုင်စွမ်း သော ဆက်သွယ်မှုတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အထူးဖြင့် အချိန်ကိုက်ဖြစ်မှုကအရေးပါသော application များတွင် (ဥပမာ - ဗွီဒီယိုဂိမ်းများ) တွင်။ Ping အား miliseconds (ms) နှင့် တိုင်းတာနိုင်ပြီး ထိုအရာသည် latency ကိုဖော်ပြသော အခြား အခေါ်အဝေါ်တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

သင့်ရဲ့ modem နှင့် ကွန်ပြူတာတို့အကြား ကြားခံပစ္စည်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး ထိုအရာက signal များကိုယူဆောင်ကာ သင့်ရဲ့ ကွန်ယက်အတွင်းရှိ အခြားသောကွန်ပြူတာများသို့ ကြိုးမဲ့စနစ်ဖြင့် ပေးပို့ပေးသော ကိရိယာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ လုပ်ငန်းသုံး router များဟာ အဖွဲ့အစည်းကြီးများရဲ့ network များကို ၎င်း ပင်မ router များနဲ့ ဆက်သွယ်ချိတ်ဆက်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ထိုအရာဟာ LAN နဲ့ public internet (သို့) private wide area network (WAN) နှင့် external local area network (LAN) တို့အကြားတွင် တည်ရှိနေပြီး ထိုအရာ (၂) ခုအကြားချိတ်ဆက်ပေးသည့် ဆန့်ဝင်နိုင်နှုန်းနည်းသော device (low capacity device) တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ 

ထိုအရာသည် Apple မှ တီထွင်ခဲ့သော graphical web browser တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ Desktop တွင် Mac OS X panther နှင့်အတူ ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖြန့်ချီခဲ့ပြီး မိုဘိုင်းလ်ပုံစံကိုမူ ၂၀၀၇ ခုနှစ်တွင် iPhone များ၏ စတင်မိတ်

အင်တာနက် ဆက်သွယ်မှုတစ်ခု၏ စွမ်းဆောင်ရည်ဆိုသည်မှာ အင်တာနက်မှ အသုံးပြုသူ၏ စက်ပစ္စည်းသို့ အချက် အလက်များသွားလာမှုနှုန်း (download) နှင့် အသုံးပြုသူ၏စက်ပစ္စည်းမှ အင်တာနက်သို့ အချက်အလက်များသွားလာ မှုနှုန်း (upload) တို့၏ တစ်စက္ကန့်တွင် byte များ၏ အရေအတွက် (bytes per second) အပေါ်တွင်အခြေခံပါသည်။ ဆက်သွယ်မှု၏အမျိုးအစားအပေါ်တွင်မူတည်၍ မြန်နှုန်းများသည် လွန်စွာခြားနားမှုရှိပါသည်။ Download နှုန်းသည် upload ထက်ပိုမိုမြင့်မားပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော website သို့ပေးပို့လိုက်သော တိုတောင်းသောတောင်းဆိုမှု တစ်ခု (upload) က ပိုမို၍ကြီးမားသော Web page များ၊ ဓါတ်ပုံများနှင့် ဗွီဒီယိုများ ကဲ့သို့သော download ကို ရလာဒ် အနေနဲ့ ရရှိစေနိုင်တဲ့အတွက်ကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။

ထိုအရာသည် ကွန်ပြူတာများကို မီးအားရုတ်တရက်မြင့်တက်ခြင်းများနှင့် မီးအားကျခြင်းတို့မှ ကာကွယ်နိုင်ရန်အတွက် စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်နှင့် ကွန်ပြူတာတို့အကြားတွင် ကြားခံနယ်တစ်ခုထားရှိခြင်းဖြင့်ကာကွယ်မှုပေးပါသည်။ မီးအား မမှန်သောမြန်မာနိုင်ငံတွင် ထိုအရာများကိုအသုံးပြုသင့်ကြောင်းကိုလည်း တိုက်တွန်းလိုပါသည်။

ထိုအရာသည်Gigabyte (GB) နှင့် Gigabit (Gb) တို့အကြားမှ ခြားနားချက်နှင့် တူညီပါသည်။ Gigabyte သည် Gigabit ထင် ၈ဆခန့်ပိုမိုကြီးမားပါသည်။ Mbps ဆိုသည်မှာ megabits per second ကိုဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပြီး Mb သည် download နှင့် upload speed ကို ဖော်ပြရာတွင်အသုံးပြုပါသည်။ MBps ဆိုသည်မှာ megabytes per second ဖြစ် ပါသည်။

ဆိုသည်မှာ အင်တာနက်လုပ်ဆောင်မှုမှတစ်ဆင့် အသံဖြင့်ခေါ်ဆိုခြင်း voice over internet protocol ဖြစ်ပါသည်။ အင်တာနက်မှတဆင့် web camera များ မိုက်ကရိုဖုန်းများကို အသုံးပြုကာ တစ်စုံတစ်ယောက်နှင့်စကားပြောဆိုနိုင်ရန် ဖုန်းခေါ်ဆိုရန် နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

WiFi သည် အခြားသော ကြိုးမဲ့စက်ပစ္စည်းများကဲ့သို့တူညီသောအချက်များအတိုင်း အလုပ်လုပ်ဆောင်ပါသည်။ ထိုအရာသည် ရေဒီယိုကြိမ်နှုန်းများကိုအသုံးပြုကာ စက်ပစ္စည်းများအကြား signal များကိုပေးပို့ရန်လုပ်ဆောင်ပေးပါ သည်။

Micron တစ်ခု၊ တစ်မီတာရဲ့ အပုံတစ်သန်းပုံ တစ်ပုံ။ Fiber-optic များရဲ့ အချင်းကိုတိုင်းတာရန်အသုံးပြု လေ့ရှိတဲ့ ယူနစ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။